CG CoinGaranti

Akademi & Kütüphane — Kripto Eğitim ve Gerçek Bilgi Bankası

Temelden ileri seviyeye rehberler, trend kavramlar ve A–Z sözlük. Türkiye odaklı SSS ve indirilebilir kaynaklarla sürekli güncellenen bir bilgi merkezi.

Son güncelleme:

İçindekiler

  1. Akademi: Rehberler
  2. Kütüphane: Terimler & Kaynaklar
  3. Trend Terimler (2025)
  4. İndirilebilir Kaynaklar
  5. SSS (Türkiye)

Akademi — Rehberler

Kripto 101: Bitcoin & Blockchain

Bitcoin, 2009'da Satoshi Nakamoto tarafından başlatılan, 21 milyonla sınırlı arzı olan ilk kripto para; blockchain ise işlemlerin bloklar halinde dağıtık biçimde tutulduğu değiştirilemez bir defter teknolojisidir. Temel bileşenler: düğümler (node), konsensüs (PoW/PoS), cüzdanlar (hot/cold) ve anahtarlar (public/private).

Teknik Analiz Rehberi (RSI, MACD, Trend)

Teknik analiz, fiyat ve hacim verisiyle olasılıklar üretir. RSI aşırı alım/satım bölgelerini, MACD momentum ve trend dönüşlerini, trend çizgileri ise destek/direnç yapısını takip etmeye yarar. Farklı zaman dilimlerinde çakışan sinyaller daha güvenilir olabilir.

Layer‑2: zk‑Rollup vs Optimistic Rollup

Layer‑2 çözümleri, Layer‑1 güvenliğinden faydalanırken işlemleri zincir dışında verimli biçimde işler. zk‑Rollup kriptografik ispatla (ZK proof) doğrularken, Optimistic itiraz süresiyle çalışır. Ücret, hız ve geliştirici ekosistemi seçimde belirleyicidir.

DeFi Rehberi: AMM, Lending, Farming

DeFi protokolleri aracısız finans sunar. AMM tabanlı DEX'ler (ör. Uniswap) havuz formülleriyle fiyatlar; lending/borrowing teminat oranları üzerinden işler; yield farming ise likidite sağlayana teşvik verir. Impermanent loss ve akıllı sözleşme riskleri dikkat ister.

Tokenizasyon (RWA): Gerçek Dünya Varlıkları

RWA, gayrimenkul ve menkul kıymet gibi varlıkları zincir üstünde parçalı mülkiyetle temsil eder. Avantajlar: şeffaf kayıt, 7/24 transfer, fraksiyonel sahiplik. Zorluklar: değerleme, düzenleyici uyum, saklama ve yatırımcı koruması.

Güvenlik: Rug Pull, Köprü Riskleri, Cüzdan Hijyeni

Kriptoda temel tehditler: rug pull (likidite çekme), pump & dump, köprü (bridge) açıkları, phishing. Donanım cüzdan, multisig ve soğuk depolama kritik savunmalardır.

Kütüphane — Terimler Sözlüğü (A–Z)

Bitcoin (BTC)

İlk kripto para. 21 milyon arz, merkeziyetsiz yapı. En büyük piyasa değeri.

  • Arama: Bitcoin nasıl alınır?
  • Bağlantı: Kripto 101

Ethereum (ETH)

Akıllı sözleşme platformu; dApp ekosistemi ve DeFi/NFT altyapısı.

  • Arama: Ethereum nedir?
  • Bağlantı: Layer‑2

Blockchain

Dağıtık defter; değiştirilemez kayıt, şeffaflık ve güvenlik.

Layer‑1

Ana zincirler (BTC, ETH). Güvenlik, merkeziyetsizlik, mutabakat katmanı.

  • Arama: layer 1 coin listesı
  • Bağlantı: Temeller

Layer‑2

zk‑Rollup ve Optimistic Rollup gibi ölçeklendirme çözümleri.

zk‑Rollup

İşlemler zincir dışında toplanır, ZK ispatla zincire özetlenir.

  • Arama: zk rollup nasıl çalışır
  • Bağlantı: Layer‑2

Sharding

Zinciri parçalara ayırıp paralel işlem; ölçeklenebilirliği artırır.

DAO

Topluluk yönetişimi. Kararlar token oyları ve akıllı sözleşmelerle alınır.

  • Arama: DAO nasıl kurulur
  • Bağlantı: Ekosistem

DeFi

Aracısız finans: AMM, lending/borrowing, yield farming.

  • Arama: defi nedir
  • Bağlantı: Rehber

CeFi

Merkezi kurumlarla kripto hizmetleri; kullanım kolaylığı + merkezi risk.

  • Arama: defi cefi farkı

NFT

Benzersiz dijital varlıklar; sanat, koleksiyon ve oyun içi öğeler.

  • Arama: nft nasıl alınır

Staking

Token kilitleyerek ağ güvenliğine katkı ve ödül kazanma.

  • Arama: staking getirisi

Yield Farming

Likidite sağlayarak ücret ve teşvik ödülleri elde etme.

Cross‑chain Köprü

Zincirler arası token/ veri transferi; sıkı güvenlik kontrolleri gerekir.

  • Arama: blockchain köprü nedir

Tokenizasyon (RWA)

Gerçek dünya varlıklarının zincir üstü temsili; fraksiyonel sahiplik.

CBDC

Merkez bankası dijital paraları; hukuki ve teknik tasarım farklılıkları.

Gas Fees

İşlem çalıştırma maliyeti. Ağ yoğunluğu ve kontrat karmaşıklığı etkiler.

Pump & Dump / Rug Pull

Manipülasyon ve likidite çekimi dolandırıcılıkları. Kırmızı bayrakları tanı.

HODL / FOMO / WAGMI

Topluluk jargonu: uzun vadeli tutuş, kaçırma korkusu, iyimser motto.

On‑chain Analiz

Zincir üstü adres, işlem, aktif kullanıcı metrikleriyle piyasa okumak.

İndirilebilir Kaynaklar

Kripto Yatırımcı Rehberi 2025 (PDF)

Başlangıçtan orta seviyeye adım adım.

Teknik Analiz Temelleri (PDF)

RSI, MACD, trend ve risk yönetimi.

Blockchain Geliştirici Notları (PDF)

Akıllı sözleşme güvenliği ve en iyi uygulamalar.

Sık Sorulan Sorular (Türkiye)

Türkiye'de kripto kazançları vergilendiriliyor mu?

Mevzuat gelişime açıktır. Yıllık değişiklikleri takip edin; vergisel yükümlülükler işlem türüne (alım/satım, madencilik, staking) göre farklılaşabilir. Profesyonel mali müşavir görüşü alın.

Hangi cüzdan daha güvenli: donanım mı yazılım mı?

Donanım cüzdanlar (soğuk depolama) çevrimdışı koruma sağlar. Büyük tutarlar için donanım + multisig yaklaşımı önerilir; yazılım cüzdanlar günlük kullanımda pratiktir.

Köprü (bridge) kullanırken nelere dikkat etmeliyim?

Resmî köprüleri tercih edin, küçük tutarla test işlem yapın, işleme açık adresleri kontrol edin ve işlem onaylarını periyodik olarak sıfırlayın.

Impermanent loss nedir?

Likidite havuzunda iki varlığın fiyatı birbirine göre değiştiğinde ortaya çıkan fırsat maliyeti türü zarardır; ücret gelirleri ve teşvikler bunu dengeleyebilir.